Een bordspelavond organiseren
Je speelt graag bordspellen maar je familie en vrienden hebben daar geen zin in. Je kunt je dan aansluiten bij een bordspelclub maar wanneer die niet vaak genoeg bij elkaar komt of wanneer de data niet altijd matchen met je agenda... wat moet je dan om te voorkomen dat je een depressieve paria wordt.
Hoe ga je te werk: 10 tips
Het idee om zelf een spellenavond te organiseren klinkt heel simpel (en dat is het ook). Toch is het misschien handig wanneer we je wat tips geven. Je weet maar nooit waar je niet aan denkt.
1. Wat is het doel?
Voordat je een Bordspelavond gaat organiseren moet je jezelf eerst de vraag stellen (en beantwoorden), of je wilt dat je avond vooral een sociaal iets is waar de gezelligheid op de eerste plaats komt, of dat het een serieuze zaak wordt waarin het spel en het spelen centraal staat. Dat zijn namelijk verschillende doelen.
Wanneer je voor het eerste doel gaat, dan hoeft je bordspelavond niet veel meer te zijn dan elk ander gezellig avondje met vrienden. Het enige verschil is dan dat er spellen aan te pas komen en dat je er geen snacks bij wilt die vette, plakkerige kruimels op je spellen achterlaten.
Nodig wat vrienden uit en zeg "Ik heb een stapel spellen, waar heb je zin in?"
Als je gaat voor "we gaan een paar uur die en die bordspellen spelen", dan heb je een plan van aanpak nodig. Kies eerst het spel uit (of de spellen) die geschikt zijn om te spelen met de mensen die je gaat uitnodigen. Als een deel van de groep dat spel nog niet eerder heeft gespeeld, laat hen dan weten waar ze eventuele handleidingen, spelvideo's, enz. kunnen vinden, en vraag of ze wat tijd kunnen vrijmaken om zich in de regels in te lezen - voordat ze arriveren.
En... voor zowel een gezellige avond of juist een superserieuze; in beide gevallen is het een goed idee om wat snelle filler-achtige spellen klaar te leggen die je vooraf of tussendoor kunt spelen. Dat zet de toon dat het een "spelavond" is en niet "twee uur lang gezellig kletsen".
2. Wie nodig je uit?
Een van de belangrijkste dingen om over na te denken voor het plannen van een geslaagde bordspelavond is: "Wie komen er?". De samenstelling van je groep is allesbepalend voor:
- het soort spellen dat je gaat spelen
- het verloop van het spel
- de sfeer aan tafel
Houd er rekening mee dat niet iedereen van hetzelfde soort spellen houdt. De een heeft een voorkeur voor middelzware worker-placement games, een ander voor eenvoudige familiespellen terwijl er ook veel mensen zijn die graag langdurige en tafelvullende civilizationspellen spelen.
Denk ook na over het niveau van de spelers in je groep. Het is een bonus wanneer de spelers een beetje aan elkaar gewaagd zijn.
Vraag je ook af of de groep een beetje in balans is: zit er iemand tussen die niet goed tegen zijn of haar verlies kan? Is er iemand bij die dominant kan doen, iemand die zich snel ergert? Niet iedereen vindt iedereen even leuk.
3. Ruim op en haal een doekje over de tafel
Het klinkt vanzelfsprekend maar het is prettig wanneer je er voor zorgt dat je genoeg ruimte hebt en dat je huis een beetje opgeruimd is. Mensen willen geen tweede keer naar je toe komen wanneer ze over je bierflesjes struikelen om in een kleine benauwde kamer te gaan zitten om een bordspel te proberen.
Heb je huisdieren? Doe er wat aan! Je kunt van je kat of je hond houden en ze zijn waarschijnlijk heel lief, maar wanneer je kat over tafel gaat lopen of wanneer je hond tegen de benen van je gasten op gaat rijen dan is dat minder leuk. Sluit ze dan in een andere kamer of leg ze aan de lijn.
Controleer of je toilet visitewaardig is en of er bijvoorbeeld voldoende wc-papier ligt (waar gebeurd).
4. Hoe lang wil je spelen?
Hoeveel tijd je hebt is bepalend voor welke spellen er op tafel kunnen komen. Denk je aan 3 uur? Dan kun je Twilight Imperium in de kast laten staan.
Om te weten waarover we praten gebruiken we op deze site een soort van indeling;
- een 3 uur durend tussendoortje,
- de 5 uur durende spellenavond
- de 8 uur durende spellendag.
- een evenement (zoals een weekend in een vakantiepark of zo)
Deze precieze tijden zijn niet zo belangrijk, maar wel een redelijke hulp om uit te sluiten wat je niet kunt spelen. De speeltijd die op de dozen is aangegeven, is meestal niet zo erg nauwkeurig, maar het is wel een redelijke indicatie. Tenzij dit de eerste keer is dat je het speelt. In dat geval tel je er een derde bij op voor de uitleg en leertijd. Houd ook rekening met een eventuele "langzame reputatie" van spelers.
Wanneer je het spel moet uitleggen, oefen die uitleg dan vooraf! Leg het bord op tafel, zet de speelstukken en de volledige opstelling neer, pak de handleiding er bij en speel met jezelf een spel. Wees er zeker van dat alles duidelijk is en dat je het voldoende snapt om het begrijpend uit te leggen. Vertel bij elke actie wat de onderliggende reden is. Herhaal dit net zo vaak als nodig is.
Houd spiekbriefjes bij de hand; Board Game Geek is een geweldige plek om spiekbriefjes te vinden en sommige spellen hebben tips om de regels in te korten tot 1 pagina, die je kunt uitprinten.
Wanneer je er niet zeker genoeg van bent of je het spel wel kunt duiden ga dan na of iemand anders in je groep dat wel kan. Soms kan iemand anders het ook gewoon beter. Wees dan niet eigenwijs maar laat dat los.
Iets wat doorgaans erg vervelend is; is wanneer er één persoon is die het spel uitlegt, terwijl een ander aanvult of verbetert. Dat werkt niet. Niet doen dus!
5. Begin vroeg genoeg
Het is belangrijk om je avond zo vroeg mogelijk te laten beginnen, zodat je gasten allemaal op tijd binnen zijn. We raden aan om je deur een half uur voordat je eigenlijk zou willen beginnen open te zetten. Wanneer nog niet iedereen er dan is hebben de vroegkomers hun sociale moment met elkaar. Die éne gast die altijd een half uur te laat is komt dan op tijd binnen.
Laatkomers kunnen je hele planning door de war gooien. Niet alleen omdat ze te laat zijn maar ook omdat ze ook nog omstandig over de reden van hun verlating moeten vertellen: dat er een grote file was, waarom de bus/tram niet op tijd was en dat ze eerst nog een lekke fietsband moesten plakken. Dat kost allemaal extra aandacht en extra tijd.
Voor je het weet zijn de uren om. Zorg ervoor dat je dat je hier op voorbereid bent, zodat je niet in de stress schiet dat de zo verwachte gebeurtenis die je zo zorgvuldig hebt voorbereid al voorbij is voordat deze goed en wel was begonnen.
6. Regels en afspraken
Vertel aan het begin van je bordspelavond wat het doel er van is: dat het bijvoorbeeld minder belangrijk is om het spel te winnen dan om samen met je medespelers gezellig bij elkaar te zijn. Vraag hen of ze een tegenstander of een medespeler willen zijn. Spelers die het winnen van het spel als enig doel hebben wil je er eigenlijk niet bij hebben op je bordspelavond. Dat zijn tegenstanders. Spelers die liever een leuke avond hebben zijn medespelers. Die kun je een volgende keer opnieuw uitnodigen.
Maak een afspraak met elkaar over het gebruik van mobiele telefoons. Het is niet leuk wanneer spelers tijdens de beurten van anderen door hun telefoon gaan bladeren. Het staat ongeïnteresseerd en het is onbeleefd. Dit betekent niet dat mobiele telefoons moeten worden verboden, maar dat er op zijn minst een regel over moet worden gemaakt. Bijvoorbeeld dat ze niet op tafel liggen of zo.
Maak een afspraak over "nadenken". Het komt de loop van een spel ten goede wanneer de spelers tijdens de beurt van een ander al nadenken over hun zet. Het kan een spel volkomen dood slaan wanneer spelers zich pas hardop afvragen wat hun mogelijkheden zijn wanneer ze aan de beurt zijn.
Maak ook een afspraak over eten en drinken aan tafel. Het is leuk wanneer je schaaltjes met drop of snoepjes neerzet, maar kijk uit met zoute knabbles en ander vet spul. Saucijzenbroodjes bijvoorbeeld. Haal niets in huis dat kruimelt.
Heb je een dure kickstarter op tafel? Houd dan het drinken uit de buurt! Spelers bewegen hun armen over tafel en stoten in het vuur van het spel hun koffie over het bord en de handleiding. Voorkomen is beter dan steggelen over de prijs van opnieuw kopen.
Maak de regels van te voren en maak ze samen. Het maken van leuke huisregels kan een spelletjesavond echt opvrolijken. Wees geen regelfundamentalist. Laat mensen weten dat ze er zijn, maar scheld ze er niet voor uit wanneer ze in overtreding zijn.
7. Zorg voor voldoende Back-Up
Zet - naast de eerste spelkeuze - ook een paar soortgelijke reservespellen neer. Voor het maken van de bordspelkeuze op onze avonden maken we gebruik van WhatsApp en de 'Peilingmogelijkheid" (links onderaan op je mobiel, onder het plusje). De organisator geeft een paar spellen op en laat zijn gasten hieruit kiezen. Mocht de nummer één keuze onverhoopt toch tegenvallen en het spel wordt gestaakt (wat overigens zelden voorkomt) dan staan er altijd een paar reservekandidaten klaar waar snel naar geswitched kan worden.
8. Zorg ervoor dat iedereen het naar de zin heeft
Wanneer je aan alles gedacht hebt dan kan het bijna niet mis gaan. Maar vergeet niet dat het spelen van een bordspel ook kan leiden tot ongezellig gedrag wanneer mensen te gefrustreerd raken. Als organisator heb je de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat al je gasten op je bordspelavond zich comfortabel voelen. Je huis moet een gastvrije plek zijn waar mensen zich veilig en op hun gemak voelen. Dit betekent dat je de vrede moet bewaren als er meningsverschillen zijn en over het algemeen vriendschappelijke interacties moet aanmoedigen. Ervoor zorgen dat iedereen het naar zijn zin heeft, omvat ook het helpen van mensen bij het leren van games. Bordspelavonden zijn tenslotte leuker wanneer iedereen zich op zijn gemak voelt.
9. Wees duidelijk over hoe lang het duurt
Net zoals iemand graag wil weten wat het einde van een spel triggert en wanneer een spel afgelopen is, is het ook prettig wanneer duidelijk is wanneer je bordspelavond afgelopen moet zijn. Wees niet bang om je gasten tevoren te zeggen dat je gastvrijheid ook een grens heeft.
Daarmee voorkom je overigens ook dat iemand tijdens een spel ineens opstaat om naar huis te gaan omdat het te lang duurt.
10. Maak foto's, schrijf een verslag en bedank iedereen persoonlijk
In deze moderne tijden houden de meeste serieuze bordspelspelers hun statistieken bij op websites zoals boardgamegeek.com of in apps als bgstats. Je bent hen terwille wanneer je gedurende de avond wat foto's maakt van het spelverloop en (vooral) de eindsituatie. Deel dit na afloop, dat is leuk. Het is ook leuk wanneer je een verslagje schrijft en dat deelt in - bijvoorbeeld - de facebookgroep bordspelwereld of op deze website.
Natuurlijk bedank je je gasten persoonlijk voor hun komst en dat ze met hun aanwezigheid jouw bordspelavond hebben doen slagen.